این روزها به دلیل افزایش تنش ها، آپارتمان نشینی، تراکم جمعیت و هزاران دلیل استرس زای دیگر و با توجه به خواص آرام بخشی آکواریوم در منازل و کم دردسر تر بودن نگهداری ماهی زینتی در منزل، نسبت به سایر جانوران، بازار تقاضای این گونه از آبزیان در سراسر جهان رو به گسترش روزافزون است .
در بسیاری از شهرها ده ها مغازه به خرید و فروش ماهیان زینتی اشتغال دارند و  یکی از پر سود‌ترین بخش‌های آبزی پروری، پرورش ماهی‌های زینتی است که از گردش مالی بالایی در دنیا برخودار است.از همین رو اجرای طرح های پرورش ماهیان زینتی به جهت سهولت تکثیر و عام پسندی می تواند نقش بسیار ویژه ای در جهت رونق اقتصادی منطقه و اشتغالزایی داشته باشد.

پرورش ماهیان زینتی، علاوه بر اشتغالزایی در حفظ تنوع‌ زیستی و افزایش جاذبه های گردشگری موثر بوده و از این طریق نقش بسزایی در جهش اقتصادی بسیاری از کشور‌های توسعه یافته دارد.
سالانه ۲۰۰ میلیون قطعه ماهی زینتی در ایران تولید می شود و به اعتقاد کارشناسان، خلیج فارس زیستگاه بیش از ۲۵۰ گونه از ماهیان زینتی است که تاکنون تعداد کمی از آنها شناسایی شده است.
امپراطور ماهی، از ماهی های تزیینی نادر در دنیا است که در آبهای خلیج فارس زیست می کند.

ماهیان زینتی که در آبسنگ های مرجانی زندگی می کنند و از گونه های سطح زی هستند، ذخایر فراوان تری در خلیج فارس دارند.
بیشترین گونه های ماهیان زینتی «دوشیزه و ملوان ماهیان» هستند و «دلقک ماهیان، طوطی ماهیان و جراح ماهیان » که با مرجان ها و شقایق ها همزیستی دارند فراوانی کمتر اما اهمیت اکولوژیکی بیشتری دارند.

و باید توجه داشت که تکثیر و پرورش ماهیان تزیینی، فرصتی مناسب،مطمئن و زود بازده برای سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال برای دانش آموختگان شیلات و علاقه مندان این صنعت است.
حمایتهای دولت و شیلات ایران در ممنوع کردن ورود ماهیان زینتی که در داخل کشور تولید می شود گامی مهم برای توسعه بازار و حمایت از تولیدات داخلی بوده و میتوان با اطمینان گفت که  آینده خوبی برای این صنعت در انتظار است.
تجارت ماهیان زینتی میلیاردها دلار در سال درآمد نصیب کشورهای تولیدکننده می‌کند.

ماهیان زینتی به 2 دسته ماهیان آکواریومی و ماهیان قرمز تقسیم میشوند که ماهیان قرمز در دوران عید خیلی خریدار دارند، اما ماهیان آکواریومی در تمام فصل ها طرفدار دارند.

پرورش ماهی زینتی نسبت به پرورش سایر جانداران دردسرهای محیطی کمتری دارد و البته نباید فراموش کرد که پرورش و تکثیر هر جانداری نیازمند تخصص و تجربه است؛ به هر حال به دلیلی که پیش تر ذکر شد، امکان پرورش این آبزی در خانه ها به عنوان مشاغل خانگی شدنی است و هم اکنون در بسیاری از استانها، کارآفرینان زیادی هستند که در منزل اقدام به تکثیر و پرورش ماهی زینتی نموده اند.

 

پرورش ماهی زینتی از جمله طرح های اشتغالزایی است که نیاز به سرمایه اولیه زیادی ندارد و با کمترین سرمایه و فقط با چند آکواریوم میشود به کار پرورش ماهیان زینتی در خانه پرداخت.

اکثر ماهیان تزئینی و آکواریومی که در داخل کشور وجود دارد وارداتی بوده و در داخل کشور نیز تعداد اندکی با تجهیزات پیشرفته تکثیر می‌شوند که مشکلات و موانع خاص خود را دارد.

برای پرورش و تکثیر ماهیان تزئینی فضاهای استریل، گرمای مناسب محیط، میزان مناسب املاح، مواد غذایی، داروها و سموم برای دفع قارچ و میکروب‌ها مورد نیاز است که تمام محصولات وارداتی بوده و هزینه آن در مقایسه با دیگر ماهیان تولیدی داخل کشور گران‌تر است.

آغاز کار با خرید بچه ماهیان، نگهداری و پرورش آنان تا به مرحله بلوغ ادامه می‌یابد و در ادامه به عرضه و فروش در اماکن و فروشگاه‌های ماهیان تزئینی ختم می‌شود.

📌نکات مهم:

 🔹 اگر تازه‌کار هستید و در این زمینه تجربه‌ای ندارید، اول‌ از همه باید با یک فرد باتجربه مشورت کنید و در همان تجربه اول گام‌به‌گام مشاوره بگیرید.

  🔹 قبل از شروع کار در کاگاه های پرورشی کارآموزی کنید و آموزش های لازم را ببینید تا در این کار موفق شده و دچار خسارت نشوید.

  🔹  ماهی ماده می‌تواند در هربار جفت‌گیری تا 500 تخم بگذارد. ولی به‌طور معمول 200 تخم می‌گذارد که همه آنها به لارو تبدیل می‌شوند.

  🔹  حرارت مورد نیاز این ماهیان در حدود 20-24 درجه سانتیگراد است.

  🔹  مدت زمان روشنایی در یک آکواریوم به‌طور معمول روزانه 10 تا 15 ساعت در نظر گرفته می‌شود که در صورت وجود گیاهان طبیعی در آن این زمان به 8 تا 10 ساعت کاهش می‌یابد.

 🔹 میزان مصرف آب هم یک فاکتور دیگر است. آب یک آکواریوم همیشه در گردش است و میزان تعویض آب باید به نحوی باشد که 25درصد آب آن در مدت زمان یک تا4 هفته (بسته به میزان تراکم و نوع ماهیان) جایگزین شود.

📌تغذیه ماهیان زینتی:

این ماهی‌ها گوشتخوار به حساب می‌آیند و در طبیعت از کرم‌های کوچک و لارو پشه تغذیه می‌کنند.
شرکت‌های بسیاری برای این نوع ماهی‌ها غذاهای اختصاصی تولید می‌کنند که بسیار فراوان هستند.
نوع غذای آن ها در سنین مختلف تا بلوغ مانند اکثر ماهی‌ها متفاوت است.

📌 انواع ماهیان زینتی برای پرورش:

🔹شما میتوانید ماهی های زینتی کریوراس، گورامی، پلاتی،  ماهی گلدفیش، ماهی گوپی، ماهی فایتر و… را پرورش دهید.
– این کار ظرافت خاصی دارد و هرگونه تغییر شرایط محیط پرورش ماهی از جمله نور، دما، اکسیژن سبب خسارت می شود.

🔹شما میتوانید به ماهی فروشی ها بروید و بپرسید که، کدام ماهیان بیشتر خریدار دارند و پرورش چه ماهی به صرفه است.

📌نیازمندی های پرورش ماهیان زینتی

🔹سرمایه مهمترین اصل برای ورور به یک حرفه کاری است اما بدون شک علاقمندی، دانش و نوآوری در این حرفه ضامن تولید با کیفیت و کمیت و موفقیت در بازار فروش است.

📌مساحت مورد نیاز:

🔹مساحت مورد نیاز جهت تولید اقتصادی ماهیان زینتی در بخش کارگاهی 100 مترمربع و در بخش مشاغل خانگی 30 مترمربع است.

📌اشتغالزایی:

🔹برای مدیریت 100 مترمکعب استخر پرورش ماهی یک نفر کفایت می‌کند و حتی در مراحل بعد و با کسب تجربه بیشتر همین یک نفر می‌تواند 200 مترمکعب را به تنهایی مدیریت کند.

📌حامیان و تسهیلات: 

🔹 بسیج سازندگی استان با بررسی طرح و بازدید از مکان احداث‌شده

🔹جهاد کشاورزی استان، بخش شیلات، برای راهنمایی و مشاوره در زمینه خرید تجهیزات، راه اندازی، پرورش و فروش

📌تجهیزات مورد نیاز برای یک شروع استاندارد

 🔹 100 متر مربع فضا  

🔹 پمپ هوای مرکزی

🔹 هیتر برقی یا گازی برای تنظیم دمای محیط

🔹 فیلتراسیون آب

🔹سیستم برق اضطراری که این مورد بسیار بسیار مهم است

🔹اخذ مجوز مشاغل خانگی از جهاد کشاورزی

🔹 برای صادرات تاسیس شرکت و اخذ کارت بازرگانی نیاز است

🔹مطالعه مداوم منابع خارجی و ارتباط با تولیدکنندگان خارجی برای به روز بودن

🔹 بهتر است خارج از تهران و شهرهای بزرگ کار کنید تا هزینه مکان، آب، برق و گاز کاهش یابد

تولید مثل کار سختی است و بهتر است ابتدا بچه ماهی بگیرید، پرورش دهید و سپس با کسب تجربه وارد مرحله تولید مثل شوید

📌بهترین فصل برای شروع پرورش ماهی زینتی در آکواریوم

در واقع اگر شرایط محیط آکواریوم را برای نوع ماهی زینتی خود، به شرایط محل زندگی قبلی اش نزدیک کنید، بهترین نتیجه را خواهید گرفت. مثلا نوع غذا یا گیاهانی که در محیط ماهی زینتی که انتخاب کرده اید، را در آکواریومش قرار دهید. گفته می شود که اواخر زمستان بهترین موقع برای شروع پرورش ماهی زینتی می باشد زیرا خیلی سریع وارد فصل بهار می شوید و فصل بهار هم موقع تخم گذاری ماهی هاست. یک جفت ماهی سالم و سرحال انتخاب کنید و در اکواریوم بیندازید. اگر از یک باتجربه و متخصص در ابتدای کار کمک بگیرید، احتمال نتیجه گرفتن شما بسیار افزایش می یابد.

📌بعد از خریدن ماهی و بردن آن به خانه

برای ماهی هایک غذای با پروتئین زیاد فراهم کنید، بیشتر از پروتئینی که به ماهی های دیگر خود می دهید، چون می خواهید که این ماهی را برای تخم ریزی و پرورش، تقویت کنید. اگر بتوانید هم به نر و هم به ماده میگوی شور زنده بدهید عالی است! اگر هم امکانش را ندارید، میگوی یخ زده کفایت می کند. نرها را از ماده ها جدا کنید (یک شیشه وسط آکواریوم قرار دهید) بطوریکه همیشه در دید همدیگر باشند ولی نتوانند یکدیگر را لمس کنند.

در طول این جدایی، دمای آب اکواریوم را نسبت به حالت معمولی ۱۲ درجه افزایش دهید و سعی کنید که Ph و سختی آب را در حد استاندارد نگه دارید.

نکته: منظور از Ph آب همان شدت اسیدی بودن آب است که دستگاه اندازه گیری آن توسط آکواریوم فروشی ها به شما داده می شود.

📌دریافت مجوز (برای تعداد بیشتر ماهی)

اگر می خواهید کمی کارتان را توسعه دهید و بیشتر از یک پرورش ماهی در منزل، به این کار وارد شوید باید مجوز بگیرید. برای گرفتن مجوز‌های پرورش حیوانات، ماجرا با دقت دنبال می‌شود و تعداد ارگان‌هایی که باید برای راه اندازی آن مجوز صادر کنند نسبتا زیاد است. «برای شروع حتما باید مجوزهای لازم را داشه باشید چون پرورش حیوانات آبزی به خصوص ماهی‌های زینتی به دلیل احتمال وجود بیماری‌های خاص باید تحت نظر و مراقبت متخصصان صورت گیرد و سلامت آن‌ها تایید شود.

مهم‌ترین و اصلی‌ترین مجوزی که باید اخذ شود مجوزی از اداره‌ی دامپزشکی استان است. بعد از آن، سازمان نظام مهندسی و در نهایت شیلات. گرفتن مجوز برای پرورش ماهی‌های تزیینی کمی سخت است به همین خاطر وقتی به سراغ مجوز بروید که تمام نکاتی که مد نظر این سه ارگان است را رعایت کرده باشید تا پروسه‌ی گرفتن مجوزتان طولانی نباشد. مهم‌ترین شرایط میزان مساحت سالنی است که باید به آن اختصاص دهید. حداقل متراژ سالن باید صدو پنجاه متر باشد، در غیر این صورت جزو مشاغل خانگی به حساب می‌آید و نمی‌توانید یک واحد صنعتی را‌ه اندازی کنید. اگر هم این میزان سالن یا سوله را در اختیار ندارید می‌توانید برگه‌ی مجوز مشاغل خانگی تهیه کنید و با گستردگی کمتری کارتان را آغاز کنید.

📌نکته‌ : 

سرامیک بودن کف و دیواره‌های سالن، داشتن تهویه‌های مناسب و در صورت صنعتی بودن و بزرگ بودن سالن استفاده از دستگاه‌های گرمایشی مناسب برای رساندن دما به دمای مورد نیاز برای زندگی‌ ماهی‌ها و درنهایت سلامت ماهی‌های مولد و ماهی‌هایی که برای جفت گیری خریداری می شود از نکات مهم برای گرفتن مجوز بهداشتی است. با رعایت این نکات می‌توانید مجوزهای لازم را تهیه کنید و کارتان را شروع کنید.

📌ابزار مورد نیاز

آشنایی کامل با وسایل و ابزآلات مورد نیاز برای راه اندازی یک کار می‌تواند شما را تا حد زیادی از سردرگمی نجات بدهد و به کارتان سرعت ببخشد. اولین چیزی که به آن نیاز دارید ماهی‌ است. ماهی‌‌های اسکار را به دو شکل برای پرورش خریداری می‌کنند یا به صورت تکی و یا به صورت جفت که به آن‌ها ماهی‌های مولد می‌گویند. ماهی‌های بالغ تکی با توجه به اندازه و باله بلند یا باله کوتاه بودنشان بودنشان قیمتی بین بیست تا بیست و پنج هزارتومان دارند. اما ماهی‌های مولد از جفتی شصت تا صدو پنجاه هزارتومان قیمت‌گذاری می‌شوند. فرقی که بین ماهی‌های تکی و ماهی‌های مولد وجود دارد این است که وقتی ماهی‌‌ها را به صورت تکی خریداری می‌کنید پروسه‌ی جفت گیری آن ها ممکن است طولانی شود و زمان را برای تولید از دست بدهید. اما ماهی‌های مولد به دلیل اینکه مرحله‌ی جفت‌گیری را رد کرده اند آماده‌ی زاد و ولد هستند و می‌تواند بازدهی و سرعت تولید‌تان را بالاتر ببرد و شما به سرعت به سوددهی برسید.

این ماهی ضریب تکثیر بالایی دارد یعنی در هربار تکثیر حدود سه هزار تخم‌ریزی دارد که از بین آن‌ها حدود دو هزار بچه ماهی به دست می‌آید که برای تولید کننده رقم خوب و مناسبی به شمار می‌آید. بعد از انتخاب ماهی‌ها می‌رسیم به تهیه‌ی آکواریوم‌ها. با احتساب زمینی به متراژ حداقلی صدو پنجاه متر به ده آکواریوم استاندارد و پایه بلند نیاز داریم. این آکواریم‌ها در سه طبقه،‌ به طول یک متر، عرض چهل سانت و ارتفاع چهل و پنج سانتی متر هستند که می‌توانید با بالا رفتن متراژ سالن، تعداد آن‌ها را افزایش دهید. قیمت هر یک از این آکواریم ها با پایه ،‌حدود شصت هزار تومان است.

نکته: بعد از اینکه آکواریوم‌ها را در سالن مستقر کردید اگر ماهی مولد دارید در هر آکواریوم یک جفت مولد قرار می‌دهید تا تخم ریزی کنند اگر هم ماهی تک خریداری کردید در هر آکواریم چهار نر و چهار ماده را در گله‌های هشت تایی قرار می‌دهید و بعد از جفت‌گیری، هرکدام را به آکواریوم مستقلی انتقال می‌دهید.

📌 اصول دیگر نگهداری

بهترین دما برای داخل آب بین بیست و شش تا بیست و هشت درجه است که می‌توانید آن را با دستگاه‌های مخصوص تنظیم دمای آب در حالت نرمال قرار بدهید. هر جفت ماهی اسکار هر بیست روز یک بار تخم‌گذاری می‌کند و دوره‌ی پرورش ماهی‌ها از تخم تا بالغ شدن ۴۵ روز محاسبه می‌شود که در این ۴۵ روز نیاز به نگهداری‌های خاصی دارد.

پرورش ماهی‌ها جزو سخت‌ترین نوع پرورش حیوانات به شمار می‌آیند. فراهم کردن شرایط محیطی زندگی آن‌ها با توجه به تفاوت آب و هوا در کشور ما این موضوع را سخت‌تر هم می‌کند.« از آنجا که ماهی‌های تزیینی گرمسیری هستند و کشور ما تقریبا برای آنها به خصوص در نیمه‌ی دوم سال کمی سرد است باید حتما توجه داشته باشید که دمای داخل سالن را برای آنها‌ متعادل نگهدارید تا بتوانند به صورت کامل و صحیح مرحله‌ی جفت‌گیری تا به دنیا آمدن و بالغ شدن ماهی‌های جدید را طی کنند.

📌نکات ریز دیگر

آزمون و خطا نکنید: آموزش در هرکاری اصلی‌ترین شرط موفقیت است، زیرا اگر بخواهید هزینه ریسک آزمون و خطا را با هزینه آموزش مقایسه کنید به خوبی متوجه می‌شوید که بهترین شروع برای یک کار، آموزش خواهد بود. در دوره‌های آموزشی پرورش ماهیان زینتی، افراد با مباحثی مانند آماده‌سازی و استانداردسازی آکواریوم‌ها آشنا می‌شوند. انواع ماهی‌ها و گیاهان آبزی، اصول تکثیر و مراقبت از ماهیان زینتی از دیگر مباحث آموزشی این دوره‌هاست. علاوه بر این کارجویان با نحوه درمان یا پیشگیری از بیماری و انواع داروهای ماهیان زینتی آشنا می‌شوند ضمن این‌که یاد می‌گیرند چگونه برای محصولات خود بازاریابی کنند.

با حداقل ۴۰ آکواریوم کارتان را شروع کنید: هزینه‌ای که برای کمتر از ۴٠ آکواریوم پرداخت می‌کنید، تفاوت چندانی با مخارج ۴٠ تا ۵٠ آکواریوم ندارد اما درآمدزایی ۴٠ آکواریوم با کمتر از این تعداد، تفاوت قابل ملاحظه‌ای دارد. بنابراین برای این‌که به تولید اقتصادی و به صرفه برسید بهتر است کار را با حداقل ۴٠ آکواریوم شروع کنید.

📌ریسک نکنید: 

برای شروع کار سراغ گونه‌هایی با ریسک کمتر بروید. به‌عنوان مثال ماهی اسکار یک گونه مقاوم است و به راحتی تلف نمی‌شود اما ماهی‌هایی مانند آنجل گونه‌های حساس‌تری هستند و شمار تلفات در آنها بالاتر است. اجازه بدهید تجربه و دانش شما در این کار بیشتر شود سپس سراغ پرورش سایر گونه‌ها بروید.

پیشگیری از تلفات ماهی: مهم‌ترین نکته برای جلوگیری از تلف شدن ماهیان زینتی، تعویض به موقع آب آکواریوم‌هاست. ماهیان زینتی باید روزانه ۴ تا ۵ وعده غذا دریافت کنند، همین موضوع باعث می‌شود که غذای باقیمانده در آب راکد آکواریوم‌ها بستر مناسبی برای رشد انواع باکتری ایجاد کند که این باکتری‌ها موجب بیماری و اتلاف ماهی‌ها می‌شود. این در شرایطی است که اگر تولید‌کننده آب آکواریوم‌ها را هر ٣ روز یکبار تعویض کند با کمترین میزان بیماری و مرگ‌ومیر گونه‌ها مواجه خواهد شد.

 📌امیدوار باشید:

بیشتر ماهیان زینتی موجود در بازار ایران از کشورهایی مانند تایلند و تایوان وارد می‌شود اما تقاضا در این بازار به اندازه‌ای زیاد است که در شهری مثل قم ظرف یک هفته، تمام ماهیان تولیدی به فروش می‌رود و تولیدکنندگان عموما نیازی به دریافت سفارش از سایر شهرها ندارند.

علاوه بر این پتانسیل اقتصادی قابل توجه، پرورش ماهیان زینتی یک مدل کسب و کار ارزان و پردرآمد است که پس از ٦ ماه کار، بازگشت سرمایه به صورت کامل اتفاق می‌افتد حتی اگر شما یک پرورش‌دهنده مبتدی باشید!

در بدترین حالت ممکن حداکثر میزان تلفات ماهی‌های زینتی به نصف نمی‌رسد و این به آن معناست که حتی تولیدکنندگان مبتدی در بدترین حالت، قادرند سرمایه اولیه خود را به صورت سر به سر با هزینه‌ها به دست آورند.

📌توصیه ی نهایی و بسیار مهم
قبل از هر اقدامی حداقل به مدت ۶ ماه در نزدیک ترین مرکز تولید و پرورش ماهی زینتی مشغول به کار شوید حتی بدون حقوق ، سپس تصمیم بگیرید که باید از کجا و چطور شروع کنید

جهت اطلاعات بیشتر و تهیه محصولات با ما در تماس باشید .