پرورش میگو و انواع آن:

🔹در این مطلب اطلاعاتی در خصوص پرورش میگو در اختیار شما قرار خواهد گرفت.ميگو جانوري از خانواده سخت پوستان است. اين آبزي در دريا زندگي مي كند و تنها برخي از گونه هاي آن در آب شيرين يافت مي شوند.

🔹در ايران ميگوهاي خوراكي آب شور در درياي عمان و خليج فارس زندگي مي كنند. اين آبزي، كف زي است و در نواحي كم عمق يافت مي شود. همچنين ميزان كلسترول در 100 گرم ميگو حدود يک سوم ميزان كلسترول موجود در 100 گرم تخم مرغ است. چربي و کلسترول حاصل از گوشت ميگو بدليل ميزان بالاي اسيد هاي چرب غير اشباع, امگا 3 زياد و امگا 6 آن اثري بر چربي و کلسترول خون, که ناشي از عدم تجزيه اسيد هاي چرب اشباع است, ندارد. وجود سلنيم در گوشت ميگو باعث کاهش رشد سلول هاي سرطاني مي گردد.

🔹ميزان توليد آبزيان دريايي در سال ها اخير داراي نرخ رشد نزولي بوده است. صيد بي رويه، كاهش ذخاير و افزايش جهاني قيمت سوخت تاثير منفي بر صيادي در اقيانوس ها به ويژه صيد ميگو داشته است. ميگو از آبزيان با ارزش اقتصادي بالا است که با توجه به رشد يافتگي و توسعه صيادي آن، انتظار افزايش كل صيد چنداني را از آن نمي توان داشت.

🔹افزايش تقاضا براي آبزيان و محدود بودن ذخاير دريايي موجب گرديده تا آبزي پروري به عنوان مهمترين راه تامين پروتئين مورد نياز جمعيت روبه رشد جهان و جهت كاهش فشار تلاش صيادي از درياها، و افزايش درآمد ساحل نشينان به ويژه در كشورهاي كم درآمد مورد توجه قرار گيرد. در سال هاي آتي توليد به روش آبزي پروري به ويژه گونه‌هايي نظير ميگو رشد دو رقمي خواهد داشت و توليد آبزيان پرورشي بر توليد آبزيان دريايي به عنوان منبع اصلي منابع پروتئيني خوراكي، پيشي خواهد گرفت. بر اساس برآورد هاي فائو, در صورتي که مصرف سرانه آبزيان ثابت بماند, در سال 2030 چهل ميليون تن آبزيان مازاد بر توليد کنوني، مورد نياز جامعه بشري است.
🔹دکتر فوجي ناگا, دانشمند ژاپني، به عنوان پدر پرورش ميگوي جهان شناخته مي شود. وي در سال 1933 براي اولين بار ميگو را در تانک وادار به تخمريزي نمود و در سال 1940 موفق به پرورش ميگو, تا اندازه تجاري, در شرايط مصنوعي (تانک) گرديد.

🔹در منطقه خليج فارس در کويت تحقيقات در زمينه تکثير و پرورش ميگو بوسيله دکتر يوشيما اينوموتو، محقق ژاپني، از نوامبر 1969 تا اکتبر 1970 بنا به دعوت انستيتو علمي و تحقيقاتي کويت انجام گرفت.

🔹پرورش ميگوي وانامي در کشورهاي جنوب شرق آسيا از سالهاي آغازين دهه 1990 آغاز شد و به سرعت رشد کرد. اين روند ادامه دارد و در بسياري از نقاط جهان ميگوي وانامي جايگزين ميگوي مونودون شده است.

پرورش میگو در ايران:

🔹در آبهاي خليج فارس و درياي عمان 18 گونه ميگو شناسايي شده است. مهمترين گونه اقتصادي از نظر صيد و صيادي ، ميگوي ببري سبز (Penaeus semisulcatus) مي باشد كه در بيشتر زيستگاه هاي خليج فارس و درياي عمان يافت مي شود اما بيشترين پراكنش و صيد آن در آبهاي ساحلي استان بوشهر مي باشد. ميگوي موزي (Penaeus merguensis) كه از نظر تجاري در رده دوم قرار دارد، بيشتر در آبهاي استان هرمزگان صيد مي گردد. ساير گونه ها مثل ميگوي سفيد هندي (Fenneropenaeus indicus) و ميگوي ببري سياه (Penaeus monodon) علي رغم داشتن جثه درشت، بدليل فراواني اندك و محدوديت زيستگاه، مورد بهره برداري اقتصادي قرار نمي گيرند. سه گونه ميگوي خنجري (Penaeus stylifer)، سفيد (Metapenaeus affinis ) و ميگوي ريز سفيد در سرتاسر خليج فارس و درياي عمان پراكنش داشته اما ارزش صادراتي ندارند. بهره برداري از اين سه گونه بيشتر براي مصرف در بازارهاي محلي و منطقه اي صورت مي گيرد.

🔹تحقيقات مقدماتي تكثير و پرورش ميگو در ايران از سال 1363 توسط مؤسسه تحقيقات شيلات ايران در پژوهشكده ميگوي كشور مستقر در بوشهر انجام گرديد. دستاوردهاي اين فعاليت هاي تحقيقاتي منجر به معرفي سه گونه مهم و تجاري <b>ميگوي ببري سبز, سفيد هندي و وانامي</b> به صنعت آبزي پروري كشور گرديد. در طول برنامه اول بخشي از مطالعات فني و شناخت اراضي و طرح پايلوت پرورش ميگو با استفاده از بچه ميگو هاي وارداتي انجام شد. طي برنامه هاي دوم و سوم توسعه شيلات ايران، پرورش ميگو رشد بسيار زيادي به ويژه در سرمايه گذاري، واگذاري اراضي و احداث زير ساخت ها داشته است. سرمايه گذاري هاي انجام شده در ايران در زير بخش شيلات و آبزيان در يک دهه گذشته باعث گرديد تا آبزي پروري با يک روند پايدار و قابل توجهي توسعه يابد. همچنين حمايت و نگرش مثبت مسئولان ملي و منطقه اي به توسعه آبزي پروري چشم انداز روشني از توسعه پايدار و موفق آبزي پروري را فرآهم نموده است.

🔹بروز مسايلي مانند افت قيمت ميگوي پرورشي در بازارهاي جهاني، رقابت شديد در بازار جهاني ميگو، بالا بودن نرخ تورم و ثبات نرخ ارز، بالا بودن نرخ سود و كارمزد تسهيلات بانكي، عدم تكميل زير ساختهاي مورد نياز , پايين بودن راندمان توليد در مراکز تکثير, عدم دسترسي به منابع مولد مناسب, پايين بودن راندمان توليد در مزارع پرورش, پائين بودن نسبي سطح مديريت و فن آوري در حلقه هاي مختلف توليد و بروز بيماريهايي مانند لكه سفيد در استان هاي هرمزگان،خوزستان و بوشهر توليد ميگو را به حد اقل رسانده و باعث شده تا اين صنعت با تنگناهاي بسياري روبرو شود.

🔹بيماري ناشي از سندروم ويروسي لکه سفيد (White Spot Syndrom Virus) يکي از بيماري هاي رايج در بين ميگو هاي پنائيده است که از سال 1992 در تايوان ظهور کرد و در طول دهه 1990 کشور هاي بسياري را درنورديد. اين بيماري در سال 1381 سايت پرورش ميگوي چوئبده آبادان را فلج نمود. پس از بروز اين بيماري و از سال 1383, موسسه تحقيقات شيلات ايران, در پژوهشکده ميگوي کشور, کار تحقيق روي ميگوي وانامي را شروع کرد و سرانجام در سال 1384 که متقارن با شيوع بيماري لکه سفيد در استان بوشهر بود, به تکنيک تکثير و پرورش ميگوي وانامي دست يافت. يکي از مشکلات عمده صنعت ميگو در کشور توان توليد پائين در مزارع پرورشي است که دسترسي به ميانگين توليد بالاتر نيازمند گذر از پرورش نيمه متراکم به متراکم, بهبود مديريت و تکميل و توسعه زير ساخت هاي مورد نياز صنعت است. يکي از الزامات سيستم متراکم استفاده از هواده هاي پر قدرت است.

🔹توجه به تنوع گونه اي ميگو با ديد منطقه اي, تکثير و پرورش گونه هاي با توان توليد بالا, و مقاوم در برابر شرايط متنوع اکولوژيکي, مقاوم در برابر بيماري, سريع الرشد همچنين کاهش هزينه هاي توليد, افزايش توليد در واحد سطح و افزايش سطح زير کشت ميگو از راهکار هاي دستيابي به اهداف كيفي و كمي شيلات ايران و مؤسسه تحقيقات شيلات در برنامه هاي توسعه اي کشور است. انجام تحقيقات پيرامون موارد فوق, بهداشت و بيماري هاي ميگو, تغذيه, ژنتيک و اصلاح نژاد ميگو, و در نهايت فراوري ميگو، تقويت بنيادين ساختار تحقيقات پژوهشكده ميگوي كشور را اجتناب ناپذير مي نمايد.

پرورش میگو و گونه های آن  در ايران:

1-پرورش میگو ببري سبز (Penaeus semisulcatus)</br>ميگوي ببري سبز يکي از اولين ميگوهاي بومي کشور است که از ذخاير قابل توجهي برخوردار بوده و حضور آن در تمامي آب هاي خليج فارس و درياي عمان به خصوص در آب هاي ساحلي استان هرمزگان قابل توجه است. ميگوي ببري سبز در كشور ما در سال هاي نخست توسعه پرورش ميگو به عنوان اولين گونه بومي با شرايط مناسب براي تكثير و پرورش مورد توجه قرار گرفت و در همان سال ها در استان هاي بوشهر و هرمزگان به توليد قابل قبول در عرصه تکثير و پرورش رسيد. تكثير آزمايشي اين گونه در ايران در سالهاي ۶۴-۱۳۶۳ در مركز تحقيقات شيلاتي خليج فارس در استان بوشهر به صورت محدود و در سطح آزمايشگاهي انجام پذيرفت. ميگوي ببري سبز براي اولين بار در سال ۱۳۷۰ در سطح انبوه و تجاري در مركز تكثير بندرگاه استان بوشهر با توليد ۳۰۰ هزار قطعه بچه ميگو، تكثير شد. متعاقباً در سال ۱۳۷۱ علاوه بر مركز تكثير بندرگاه بوشهر، مركز تكثير و پرورش ميگوي كلاهي در استان هرمزگان، اقدام به تكثير اين گونه در سطح تجاري نمود. در سال 1376 ميگوي ببري سبز بعلت تلفات و بازماندگي پايين جايگاه خود را در بين پرورش دهندگان از دست داد.

2- پرورش میگو سفيد هندي (Fenneropenaeus indicus)</br>بررسي پرورش ميگوي سفيد هندي ‏ از سال 1374 در مرکز تحقيقات ميگو آغاز گرديد. از سال 1377 با رويگرداني پرورش دهندگان از ميگوي ببري سبز, پرورش ميگوي سفيد هندي در مقياس تجاري شروع شد. اين گونه بومي آبهاي استان هرمزگان و سيستان و بلوچستان است. ميگوي سفيد هندي نسبت به ميگوي ببري سبز در برابر شوري مقاومتر است. تحقيقات پيرامون اين گونه در حال حاضر نيز ادامه دارد ولي به دليل شيوع بيماري لکه سفيد در استان هاي جنوب کشور جاي خود را به ميگوي وارداتي وانامي داده است. در حال حاضر پرورش ميگوي گونه وانامي مورد توجه و پرورش قرار گرفته است.

3-پرورش میگو مونودون (Penaeus monodon) بررسي امكان تكثير و پرورش ميگوي پنائوس مونودون براي اولين با در سال 1369 در استان بوشهر انجام گرديد. پست لارو ها و ميگوهاي جوان در دماي 27 تا 30 درجه ‏سانتيگراد از رشد خوبي برخوردار بودند و پس از ‏چهار ماه و نيم به وزن 20 گرم رسيدند. ميگوهاي ‏جواني كه جهت مولد سازي در درون تانك مولدين ‏قرار داشتند تا وزن 56 گرم رشد كردند ولي بعلت ‏شرايط نامساعد محيطي تکثير مولدين موفقيت آميز نبود.

4-پرورش میگو موزي (Penaeus merguensis)ميگوي موزي در آبهاي ساحلي استان هرمزگان يافت مي شود. اين ميگو بدليل داشتن پوسته نازک از ساير گونه ها حساس تر است و شرايط پس از صيد را به سختي تحمل مي کند. در صورتي که زمان بين صيد و تخم کشي آن کوتاه باشد براحتي تکثير مي گردد. تحقيقات پيرامون ميگوي موزي در حوزه ميگوي دريايي, پيرامون شرايط زيست محيطي و ارزيابي ذخاير آن از سال 1371 آغاز گرديد. تکثير و پرورش اين گونه از سال 1375 شروع گرديده که نياز به تحقيق بيشتر دارد. پرورش ميگوي موزي در مزرعه تحقيقاتي پژوهشکده اکولوژي خليج فارس و در ياي عمان منجر به توليد حدود يک تن در هکتار گرديد.

5-پرورش میگو وانامي (Litopenaeus vannamei)از سال 1383, موسسه تحقيقات شيلات ايران, در پژوهشکده ميگوي کشور, تحقيق پيرامون امکان تکثير و پرورش ميگوي وانامي را شروع کرد و سرانجام در سال 1384 که متقارن با شيوع بيماري لکه سفيد در استان بوشهر بود, به تکنيک تکثير و پرورش ميگوي وانامي دست يافت.

🔹نتايج بررسي هاي انجام شده در پژوهشکده ميگو نشان مي دهد كه سود پرورش ميگوي وانامي در تراكم 35 قطعه و مدت زمان 110 روز, 59/2 برابر ميگوي سفيد هندي مي باشد. بيشترين ميانگين وزني ميگوي وانامي در 110 روز پرورش معادل 07/19 گرم در تراكم 25 قطعه است. بر اساس اين تحقيق امکان توليد ميگو با ميانگين وزني 17 گرم ( وزن مطلوب براي صادرات) در 90 روز ممکن است. به عبارتي در صورت ورود به موقع مولدين ميگوي وانامي در اسفند ماه هر سال يا ايجاد لاين ميگوي مولد وانامي امکان پرورش دو بار در سال و دو برابر نمودن ميزان توليد کشور با حمايت بنيادين از تحقيقات امري دست يافتني است. تحقيقات انجام شده در پژوهشکده ميگوي کشور پيرامون امکان توليد مولد از ميگو هاي پرورشي منجر به توليد ميگو هايي با وزن بيش از 35 گرم شده که در حال تبديل به ميگو هاي مولد نسل دوم مي باشند. تکثير ميگو هاي پرورشي نسل سوم از اين مولدين طبق برنامه در دستور کار سال جاري پژوهشکده ميگوي کشور است.

🔹تخصیص مکانی مراکز تولید میگو در استانهای ساحلی :میزان کل تولید میگوی پرورشی استان سیستان وبلوچستان در افق سال 1400 حدود15 هزار تن برآورد شده است که این تنها برای یک دوره پرورش در نظر گرفته شده است و از آنجا که به واسطه شرایط اقلیمی امکان 2 بار پرورش در سال (فروردین ومرداد ) وجود دارد ، لذا امکان افزایش تولید به مراتب از سقف پیش بینی شده مذکور برای استان بیشتر می باشد.

 

جهت اطلاعات بيشتر و تهيه محصولات با ما در تماس باشيد.